Ä°nsanlık tarihi yeniden yazılıyor! 6.000 yıllık iskeletlerden elde edilen sonuçlar bilim insanlarını ÅŸoke etti

Derleyen: Sevin Turan FotoÄŸraflar: Alamy ve Kolombiya Ulusal ÜniversitesiOluÅŸturulma Tarihi: Haziran 08, 2025 12:13Kolombiya'nın baÅŸkenti Bogota yakınlarındaki bir antik bölgede bulunan 21 insan iskeleti, bölgenin tarihine dair bilim insanlarını bile ÅŸaşırtan gerçekleri ortaya çıkardı.
Haberin DevamıArkeologların Güney Amerika ülkesi Kolombiya'da keÅŸfettiÄŸi 6.000 yıllık iskeletler insanlık tarihini deÄŸiÅŸtirecek.BaÅŸkent Bogota yakınlarında yer alan Checua kazı bölgesinde bulunan kemiklerin, piÅŸmiÅŸ toprak kapların kullanımından önceki Neolitik dönemde yaÅŸamış insanlara ait olduÄŸu açıklandı.Asıl çarpıcı olan ÅŸey ise iskeletlerden alınan DNA örneklerinin, günümüzde o bölgede yaÅŸayan insan topluluklarının hiçbiriyle uyumlu olmaması.Bir baÅŸka deyiÅŸle, iskeletlerden alınan genetik imza, bu kiÅŸilerin Güney Amerika'ya ilk ayak basan ve günümüzde soyları tükenmiÅŸ olan insanlardan olabileceklerine iÅŸaret ediyor. Söz konusu insan topluluÄŸunun çok erken dönemde farklılaÅŸtığı ve genlerinin binlerce yıl boyunca diÄŸer topluluklarla karışmadığı düşünülüyor.Haberin DevamıGÃœNÃœMÃœZDE TAMAMEN ORTADAN KAYBOLMUÅž DURUMDADaily Mail'in aktardığı araÅŸtırma kapsamında, 6.000 ila 500 yıl önce Bogota Altiplano'da yaÅŸamış olan 21 kiÅŸinin DNA'ları incelendi. Bunun sonucunda bilim insanları yaklaşık 6.000 yıllık bir genetik zaman akışı oluÅŸturmayı baÅŸardı.Kemiklerden ve diÅŸlerden alınan DNA örnekleri, Checua'daki en yaÅŸlı kiÅŸilerin günümüzde gen havuzundan tamamen kaybolmuÅŸ benzersiz bir ata imzası taşıdığına iÅŸaret etti.Söz konusu genlerin baÅŸka topluluklarla karışmak yerine tamamen ortadan kaybolmuÅŸ olması dikkat çekti.Almanya'da bulunan Senckenberg Ä°nsan Evrimi Merkezi'nde doktora öğrencisi olan araÅŸtırmacı Kim-Louise Krettek, "Bu alan insanların Amerika kıtalarında nasıl ürediÄŸini anlamak için kilit öneme sahip. Çünkü burası Kuzey ve Güney Amerika arasında bir kara köprüsü ve üç önemli kültürel bölge olan Mezoamerika, Amazonya ve Andların kesiÅŸme noktasıydı" ifadelerini kullandı."TAM BÄ°R NÃœFUS DEĞİŞİMÄ° YAÅžANMIÅž"Genetik açıdan bakıldığında, Checua insanları ne Åžili ya da Brezilya topraklarında yaÅŸamış diÄŸer antik gruplarla akrabaydı ne de California'nın Channel Adaları'nda yaÅŸamış Kuzey Amerikalı topluluklarla ortak kökenden geliyordu.AraÅŸtırma ayrıca Honduras'tan baÅŸlayıp Panama üzerinden And DaÄŸları'nın kuzeyine kadar uzanan bir kültürel ve genetik geçiÅŸ alanı olan Istmo-Kolombiya bölgesine dair de yeni bakış açıları sundu.Haberin DevamıKrettek, "Sonuçlarımız bize Checua insanlarının Güney Amerika'da çok hızlı bir biçimde yayılıp farklılaÅŸmış, daha eski bir topluluktan türediÄŸini gösteriyor. Avcı-toplayıcı olan bu insanların torunlarını Kolombiya'nın yüksek düzlüklerinde bulamadık. Genler aktarılmamıştı. Demek ki Bogota civarındaki bölgede tam bir nüfus deÄŸiÅŸimi yaÅŸanmış" ifadelerini kullandı.GÖÇMENLER KÃœLTÃœRÃœ DE YANLARINDA GETÄ°RMÄ°ÅžYaklaşık 2.000 yıl önce, Bogota'nın yüksek düzlüklerindeki genetik manzara, dramatik bir biçimde deÄŸiÅŸti.Checua'daki kalıntılarda bulunan benzersiz genetik miras tamamen ortadan kaybolurken yerine antik Panamalılara ve günümüzde Kosta Rika ve Panama'da yaÅŸayan ve Chibchan konuÅŸan insanlara çok benzer DNA'ya sahip bir topluluk geldi.Haberin DevamıMakalenin yazarlarından Kolombiya Ulusal Ãœniversitesi'nden araÅŸtırmacı Andrea Casas-Vargas da genetik verilere göre, Altiplano'da ilerleyen dönemde hâkim olan kültürün, Orta Amerikalı göçmenlerle birlikte geldiÄŸini vurguladı.Bu göçmenlerin, günümüzde Kolombiya olarak bilinen coÄŸrafyaya piÅŸmiÅŸ toprak kaplar gibi teknolojik ilerlemelerin yanı sıra Chibchan dillerini de getirmiÅŸ olduÄŸu düşünülüyor. Casas-Vargas, "Bu dil ailesinin bazı dalları günümüzde halen Orta Amerika'da konuÅŸuluyor" dedi.Güney Amerika koÅŸullarında, orijinal toplulukların genetik izlerinin tamamen kaybolmasının nadir bir durum olduÄŸuna da dikkat çeken Casas-Vargas, "Bugüne kadar, Andlarda ve Güney Amerika'nın güney konisinde yaÅŸayan insanlarda uzun zamana ve kültürel deÄŸiÅŸimlere direnen güçlü bir genetik devamlılık gözlenmiÅŸti" diye konuÅŸtu.Haberin DevamıSAVAÅž YA DA Ä°ÅžGAL Ä°ZÄ° BULUNAMADIBölgeye gelen Orta Amerika'yla baÄŸlantılı göçmenler, Bogota'nın yüksek düzlüklerinin popülasyonunun zaman içinde ciddi deÄŸiÅŸim geçirdiÄŸini gösteriyor.Bu göçmenler yanlarında çömlek iÅŸleri ve erken tarım uygulamalarıyla bilinen bir kültür olan Herrera geleneÄŸini getirdi. Göçmenlerin torunları ise 16'ncı yüzyılda Ä°spanyollar gelene kadar bölgeye hâkim olan Muisca medeniyetini ÅŸekillendirmeye yardımcı oldu.Ancak deÄŸiÅŸim bir savaÅŸ ya da iÅŸgal sonucu yaÅŸanmış gibi görünmüyor zira arkeologlar herhangi bir ÅŸiddet delili bulabilmiÅŸ deÄŸil.Aksine deÄŸiÅŸimin göç, kültürel deÄŸiÅŸim ya da evlenme yoluyla kademeli olarak yaÅŸandığı düşünülüyor. Bunun sonucunda zamanla Checua insanlarının benzersiz DNA'sı önce zayıflayıp seyreldi ardından tamamen silindi.Haberin DevamıÂHİÇBÄ°R TOPLULUKLA BAÄžLANTILARI YOKBilim insanları, bu insanların kökenlerinin izini sürebilmek için hem anne DNA'sını hem de daha geniÅŸ kapsamlı iÅŸaretçileri analiz etti. Sonuçta Checua erkeklerinin Amerikan yerlilerinde yaygın bir Y-DNA imzası olan Q1b1a taşıdığı ancak genetik profillerinin geri kalanının tamamen izole olduÄŸu ve sonraki dönemde yaÅŸamış hiçbir toplulukla baÄŸlantı taşımadığı tespit edildi.Makalenin yazarlarından Kolombiya Ulusal Ãœniversitesi'nden araÅŸtırmacı Andrea Casas-Vargas da genetik verilere göre, Altiplano'da ilerleyen dönemde hâkim olan kültürün, Orta Amerikalı göçmenlerle birlikte geldiÄŸini vurguladı.Bu göçmenlerin, günümüzde Kolombiya olarak bilinen coÄŸrafyaya piÅŸmiÅŸ toprak kaplar gibi teknolojik ilerlemelerin yanı sıra Chibchan dillerini de getirmiÅŸ olduÄŸu düşünülüyor. Casas-Vargas, "Bu dil ailesinin bazı dalları günümüzde halen Orta Amerika'da konuÅŸuluyor" dedi.GÃœNEY AMERÄ°KA İÇİN ÇOK NADÄ°R BÄ°R DURUMGüney Amerika koÅŸullarında, orijinal toplulukların genetik izlerinin tamamen kaybolmasının nadir bir durum olduÄŸuna da dikkat çeken Casas-Vargas, "Bugüne kadar, Andlarda ve Güney Amerika'nın güney konisinde yaÅŸayan insanlarda uzun zamana ve kültürel deÄŸiÅŸimlere direnen güçlü bir genetik devamlılık gözlenmiÅŸti" diye konuÅŸtu.Kolombiya'nın genetik geçmiÅŸi ilk kez bu araÅŸtırmayla mercek altına alındı. Kolombiya'nın batısı, Venezuela, Ekvador gibi bölgelerin genetik mirasları ise henüz analiz edilmiÅŸ deÄŸil.Buralar kıtayı ÅŸekillendiren insan dalgalarının daha iyi anlaşılması için daha fazla ipucu taşıyor olabilir.Bilim insanları henüz baÅŸlangıç aÅŸamasında olduÄŸumuzu belirtiyor. Krettek, "Bu bölgelerden elde edilecek antik DNA örnekleri, insanların Güney Amerika'ya nasıl göç ettiÄŸini anlamak için çok önemli olabilir" diye konuÅŸtu.
Haberle ilgili daha fazlası:#Dünya#Bilim#Arkeoloji







Bu Haber Hurriyet.com.tr'den Alıntılanmıştır. Kaynak: Hürriyet - Haber, Son Dakika Haberler, Güncel Gazete Haberleri