Bilgi Modern Tarih : Balkan Paktının İmzalanması (1934)

9 Şubat 1934'de Atina'da Türkiye, Yunanistan, Romanya ve Yugoslavya birlikte Balkan Paktını imzaladılar. Coğrafyadaki diğer ülkeler olan Sovyetler Birliği, Macaristan, Bulgaristan, İtalya ve Arnavutluk paktı imzalamayı ve askeri müttefiklik içerisinde olmayı kabul etmediler. Bu savunma paktı imzalandığı günden beri geçerliliğini korudu, Milletler Cemiyeti paktı kabul ettiğini beyan etti.






Balkan paktı imzalanmadan önce bölgede bir çok konferanslar, birlikler ilan edildi. Bunların çoğunun sebebi ise bölgedeki devletlerin birbiri üzerine olan hak iddialarıydı.

• Yunanistan, Yugoslavya'nın (Sırbistan) Selanik üzerinde ileri sürdükleri haklardan rahatsız olmaktaydı. Bu sebeple konuyu Büyük Britanya ve Fransa devletlerine taşıdı. Büyük Britanya ise bölgedeki hakimiyetini kaybetmek istemediğinden ve Selanik'e olası bir Sırp saldırısına karşın Yunanistan'da bir Uluslararası Barış Konferansı toplanmasına karar verdi. Bir Balkan Paktı fikri böylece ortaya çıktı. Esasında Yunanistan endişelenmekte haklıydı çünkü Yugoslavya zaten Çekoslovakya ve Romanya'nın içerisinde olduğu bir askeri ittifaka üyeydi.
• Bulgaristan, Yunanistan'ın "Makedonya" eyaletinde hakkı olduğunu beyan etmekteydi. Üstüne üstlük Bulgarlar silahlanma hareketi başlatmışlardı. Bulgarlarla Yunanlar arasında olan bu Makedonya problemi çözülemedi.
• İkinci Balkan Konferansı, İstanbul'da toplandı. Atatürk'ün isteğine göre Balkanlar'da toprak değişimi olmamalıydı ve tüm bu iddialar kaldırılmalıydı. Nitekim Atatürk'ün bu düşüncelerini bilen Bulgaristan hükümeti konferansa katılma konusunda bir çekingenlik gösterdiler. Zira Bulgaristan Türkiye'nin Yunanistan ve Yugoslavya ile arasında olan iyi ilişkilerden rahatsız olmaktaydı. İkinci Balkan Konferansında Yunanistan ve Türkiye aralarındaki problemleri aşarak Balkan Paktının önündeki bir engeli kaldırdı.
• Bulgarların İkinci Konferansa katılmamalarının ardından, Arnavutlar Bükreş'de düzenlenen Üçüncü Balkan Konferansına katılmadılar böylece resmen pakta üye olmayacaklarını açıklamış oldular. Bükreş'te geri kalan diğer dört devlet (Türkiye, Yunanistan, Romanya, Yugoslavya) son konuları konuştular ve burada alınan kararlar bir yıl sonra Atina'da yapılacak olan Dördüncü Balkan Konferansında kesine bağlandı.

Tüm bu konferansların akabinde 9 Şubat 1934 yılında Balkan Paktı Türkiye, Yunanistan, Romanya ve Yugoslavya'nın arasında imzalandı. Pakt zaman zaman işlevini kaybetse de Atatürk'ün çabalarıyla 1938 yılına kadar varlığını sürdürmeyi başardı. 1936-38 yılları arasındaki İtalyan ve Alman agresifliğinin artması üzerine 1938 yılında Balkan Paktı dağıldı.



Bulgaristan konferanslara katılmasını reddetmesine rağmen, 31 Temmuz 1938'de Selanik'te, Balkan Paktlarıyla iyi ilişkiler içerisinde olduğunu gösteren bir dostluk antlaşması imzalamıştır.